Ochrona przedemerytalna przed zwolnieniem – co warto o tym wiedzieć?

Należy wiedzieć, że taka sytuacja dotyczy między innymi osób, którym brakuje już niewiele czasu do uzyskania uprawnień emerytalnych. Szczególną ochroną (tzw. ochroną przedemerytalną) są objęte osoby, którym brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego – powszechnego lub obniżonego dla wybranych osób. Zasadniczo nie można im wypowiedzieć umowy o pracę, jeśli okres zatrudnienia umożliwia uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Odnosi się to jednak tylko do osób zatrudnionych na umowę o pracę. Nawet na część etatu.

Trzeba wiedzieć, że obecnie (od 1 października 2017 roku) powszechny wiek emerytalny dla kobiet to 60 lat, a dla mężczyzn – 65 lat. Przed zwolnieniem chronione są więc zasadniczo kobiety w wieku 56 lat, a mężczyźni – 61 lat. Chociaż pamiętajmy o tym, że są odstępstwa od tej zasady (niekiedy ochrona przedemerytalna obowiązuje także po osiągnięciu wieku emerytalnego. Związane jest to ze zmianami przepisów emerytalnych i okresów przejściowych. Należy wiedzieć, że osoby które osiągną wiek emerytalny – kobiety 60 lat i mężczyźni 65 lat – między 1 października 2017 roku a 30 września 2021 roku, podlegają ochronie przed wypowiedzeniem umowy o pracę do 30 września 2021 roku. Ochrona trwa więc wtedy dłużej niż 4 lata).

Należy też wiedzieć o tym, że w niektórych sytuacjach pracownik jednak nie jest chroniony. Możliwe jest wtedy rozwiązanie umowy o pracę. Dotyczy to osoby, która zyskała prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Przepisy wprowadzone w związku z epidemią nie wprowadzają szczególnych trybów wypowiadania stosunku pracy pracownika znajdującego się w okresie ochronnym. Szczególna ochrona nie obowiązuje także wówczas, kiedy pracodawca ogłosi upadłość. Lub jeśli nastąpi likwidacja firmy. Ochrona przedemerytalna nie przysługuje też wtedy, kiedy zakończenie stosunku pracy nastąpi z innych powodów niż wypowiedzenie. Na przykład w razie rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron czy rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Jak również niezawinionego zwolnienia bez wypowiedzenia na skutek długiej choroby pracownika w pracy.

Ochrona nie dotyczy również umów terminowych. Ulegają one bowiem rozwiązaniu z upływem terminu, na jaki zostały zawarte. Nie ma obowiązku ich przedłużania. Zachodzi to nawet wówczas, kiedy nastąpiło to w okresie ochronnym.