W maju, miesiącu przeznaczonym na mierzenie ciśnienia tętniczego, wiele osób nadal nie jest pewne, jak poprawnie przeprowadzić ten proces oraz jak uniknąć najczęściej popełnianych błędów. Nadciśnienie tętnicze, które jest jednym z najczęstszych czynników ryzyka dla wielu schorzeń, ma duży wpływ na długość i jakość naszego życia. Najczęstsze powikłania nieleczonego nadciśnienia tętniczego obejmują udar mózgu, zawał serca, niewydolność serca, przewlekłą niewydolność nerek oraz zaburzenia potencji. Wielokrotnie nadciśnienie tętnicze nie daje żadnych objawów, dlatego zaleca się regularne mierzenie ciśnienia krwi nie tylko osobom z tym schorzeniem.
Pomiar ciśnienia zalecany jest osobom z chorobami serca lub nerek, cukrzycowcom oraz osobom starszym niż 55 lat, otyłym i z nadwagą. Niezależnie od stanu zdrowia, pomiary powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku. Kluczowe jest, aby dokładność pomiaru była jak największa – nawet niewielkie odchylenia o 2 mm Hg mogą być decydujące dla podjęcia decyzji o rozpoczęciu terapii farmakologicznej.
Dr hab. n. med. Adam Janas, kardiolog z Grupy American Heart of Poland, radzi jak prawidłowo mierzyć ciśnienie tętnicze. Wskazuje, że niezbędne jest użycie odpowiedniego ciśnieniomierza, który jest zwalidowany i posiada odpowiednie atesty. Rozmiar mankietu ciśnieniomierza powinien odpowiadać obwodowi naszego ramienia, ponieważ nieprawidłowy rozmiar może fałszować wyniki pomiaru.
Pomiar powinien być wykonany w spokojnym otoczeniu, na siedząco, przy komfortowej temperaturze i z opróżnionym pęcherzem. Pozycja ciała jest istotna – przedramię powinno być oparte na stołowym blacie, nogi nie powinny być skrzyżowane, a plecy powinny być wygodnie oparte. Mankiet ciśnieniomierza powinien znajdować się na wysokości serca.
Pomiary powinny być przeprowadzane regularnie, dwa razy dziennie – rano i wieczorem. Warto pamiętać, że nie należy mierzyć ciśnienia bezpośrednio po wysiłku, jedzeniu lub paleniu papierosów. Pomiar podczas silnych emocji, lęku lub gorączki również jest niewskazany. W przypadku podejrzenia nadciśnienia tętniczego przez 7 dni przed planowaną wizytą u lekarza powinniśmy mierzyć ciśnienie dwa razy dziennie, zgodnie z powyższymi wskazówkami.
Gdy udajemy się na konsultację, koniecznie powinniśmy przynieść wyniki pomiarów z ostatniego tygodnia. Czasem wartości ciśnienia krwi mierzone podczas wizyty u lekarza lub w szpitalu mogą być wyższe niż zwykle – nawet o 10 mm Hg. Zjawisko to nazywane jest „syndromem białego fartucha” i jest wynikiem stresu związanego z badaniem.
Pierwszym etapem leczenia nadciśnienia tętniczego często jest modyfikacja stylu życia, co obejmuje ograniczenie spożycia soli (dieta DASH), zwiększenie aktywności fizycznej i redukcję masy ciała. Może to wystarczyć do eliminacji problemu. Jeśli jednak wartości ciśnienia są bardzo wysokie, konieczne może być wprowadzenie farmakoterapii. Coraz częściej stosuje się tzw. polypil, czyli terapię składającą się z więcej niż jednego leku zawartego w jednej tabletce. Nie występują przy tym groźne skutki uboczne, mimo to leki przeciwnadciśnieniowe najczęściej muszą być przyjmowane przez całe życie.